Abstract
The aim of this study is to reveal the impact of both the increase in exchange rates and the Covid-19 pandemic on macroeconomic variables. For this purpose, the effects of exchange rate and the dummy variable, which are used to represent the Covid-19 pandemic, on the variables of unemployment rate, general level of prices, credit card expenditures, consumer confidence index and housing price index were analyzed by constructing five different econometric models. Model coefficients were estimated with the two-stage Engle-Granger method and Dynamic Ordinary Squares (DOLS) method. The relationships between the variables were examined by using quarterly data between 2014.I-2023.III. According to the analysis results, due to the increase in the exchange rate, the consumer confidence index has decreased, whereas the unemployment rate, general level of prices, housing prices and credit card expenditures have increased. The same results have been obtained for the period of Covid-19 pandemic. In addition, the response of relevant variables to shocks in the exchange rate was examined with the VAR model. According to the analysis results, while the unemployment rate, general level of prices, housing price index and credit card expenditures react positively to a 1 standard deviation shock in the exchange rate, the consumer confidence index reacts negatively. Therefore, the 2018 crisis and the Covid-19 pandemic have adverse effects on the Turkish economy.

Key words: The Covid-19 Pandemic, The 2018 Crisis, Dynamic Ordinary Least Squares Method, Engle-Granger Method. Jel Codes: C51, E00, E24, E31

---

2018 Krizi ve Covid-19 Pandemisinin Makroekonomik Göstergeler Üzerine Etkileri

Ozet
Bu çalışmanın amacı hem döviz kurlarındaki artışın hem de Covid-19 pandemisinin makroekonomik değişkenler üzerindeki etkisini ortaya koymaktır. Bu amaçla Covid-19 pandemisini temsilen kullanılan kukla değişkenin ve döviz kurunun; işsizlik oranı, fiyatlar genel düzeyi, kredi kartı harcamaları, tüketici güven endeksi ve konut fiyat endeksi üzerindeki etkileri 5 farklı ekonometrik model kurularak incelenmeye çalışılmıştır. Modellerin katsayıları Engle-Granger iki aşamalı tahmin yöntemi ve Dinamik En Küçük Kareler (DEKK) yöntemi ile tahmin edilmiştir. Değişkenler arasındaki ilişkiler, 2014.I-2023.III üçer aylık veriler kullanılarak incelenmiştir. Analiz sonuçlarına göre, döviz kurundaki artışlar, tüketici güven endeksini azaltmakla birlikte, işsizlik oranını, fiyatlar genel düzeyini, konut fiyatlarını ve kredi kartı harcamalarını artırmıştır. Covid-19 pandemi döneminde de benzer sonuçlar elde edilmiştir. Ayrıca ilgili değişkenlerin döviz kurundaki şoklara tepkisi VAR modeli ile incelenmiştir. Analiz sonucuna göre, döviz kurundaki 1 standart sapmalık şoka karşılık, işsizlik oranı, fiyatlar genel düzeyi, konut fiyat endeksi, kredi kartı harcamaları pozitif tepki verirken, tüketici güven endeksi negatif tepki vermektedir. Dolayısıyla 2018 krizinin ve Covid-19 pandemisinin Türkiye ekonomisi üzerinde olumsuz etkileri mevcuttur.

Anahtar Kelimeler: Covid-19 Pandemisi, 2018 Krizi, Dinamik EKK Yöntemi, Engle-Granger Yöntemi. Jel Kodları: C51, E00, E24, E31.